Disleksjô edicëjô

Disleksjô rozwòjowô (gr. dis – nie + lexis – słowò, czëtanié) czyli specyficzné kłopòtë w nôuce czëtaniô i pisaniô – to pòdług Swiatowi Federacëji Neurologów - zabùrzenié manifestującé sã kłopòtama w nôuce czëtaniô i pisaniô przë stosowanim standardowëch metodów nôuczaniô i jinteligencji na niwiznie co nômni westrzédnym i téż w sprzijającëch warënkach spòłeczno-kùlturowich. Je spòwòdôwónô zabùrzeniama spòdlecznëch fónkcjôw pòznawczich, co czãsto ùwarunkowôné je kónstitucjonalnié.

Przëczënë disleksji edicëjô

Na rozwój disleksji skłôdô sã wiele przëczënów. Dzysdnia je wiedzec, że mòże miec m.jin. spòdlé geneticzné. Zmianë doticzą genu 6 òkreslonégò jakò DCDC2. Òkróm tegò badóné są genë 1, 2, 3 i 15. Ten slédny béł piérszim kandidatã na "winnégò disleksji". Kòl rokù 1950 przeprowôdzonëch òstało wiele badaniów w familiach òbcążonëch tima zabùrzeniama i prawie gen 15 DYXS1 miôł wëwòłiwac zmianë w rozwòju mùskú i pòstrzeganiù zdrokòwim i słëchòwim.

Tipë disleksji edicëjô

  • disleksjô tipù wzrokòwégò, ù jaczi spòdlégò leżą zabùrzenia percepcji i pamiācë zdrokòwi pòwiązóné z zabùrzeniama kòòrdynacji zdrokòwò-ruchòwi i ruchòwò–przestrzenny,
  • disleksjô tipù słëchòwegò ùwarunkòwónô zabùrzeniama percepcji i pamiãcë słëchòwi zwãków mòwë, nôczãscy pòwiązónô z zabùrzeniama fónkcji jãzëkòwich,
  • disleksjô jintegracyjnô, czédë to pòszczególné fónkcje nie wëkôzywają zakłóceniów, timczasã zabǜrzonô je kòòrdinacjô, to je wëstãpùją zabùrzenia jintegracji percepcyjno-mòtoriczny,
  • disleksjô tipu mieszónégò, czej wëstãpiwają równoczasno zabùrzenia w percepcji i pamiãcë słëchòwi, pamiãcë i percepcji zdrokòwé, wëòbrazni przestrzenny,
  • disleksjô wizualnô, czej wëstãpiwô tzw. niepòrządk.


Ôrtë disleksji edicëjô

  • disleksjô
  • disortografiô
  • disgrafiô
  • diskalkuliô
  • rozwòjowô głãbòkô disleksjô


Bibliografiô edicëjô

  1. Marta Bogdanowicz: O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu. Odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli. Lubin 1994;


 

Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.

  To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.