Jeléń - rozeszłoscë midzë wersjama
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
|||
Linijô 5:
===Rozmajitoscë===
Pòdług Kaszëbów wieżã niejednégò zapadłégò kòscoła òdgrzebôł rogami jeléń. Jak lëdze ùzdrzelë krziż òd wieżë mògle kòscół òdkòpac. W taczich kòscołach wiszą rodżi jelénia, co tą wieżą òdgrzebôł.
'''Jeléń''' to je zwierz, jaczi mô
sztôłtną bùdacjã cała. Samc mô rodżi, jaczé dodôwają jemù òsoblëwi snôżotë.
Włosowé òkrëcé (sëknia) jelenia òb lato mô czerwiono-bruno-riżą farwã ò
rozmajitich òdcéniach. Zëmòwô sëknia je jasnô. Włosë latny sëknie są krótczé,
òb zëmã òne są wnetka dwa razë dłëgszé ë grëbszé. Na slôdkù biwô dłudżi szlach
zwóny szpiglã. Òb lato òn je bruno-żôłti, òb zëmã żółto-biôłi. Celãta są
riżobrunatne z żółtawòbiôłima szlachama na bòkach. Na górnym dzélu krzeptu mają
sztrip cemnych włosów. Samice mają dwie parë sutków.[1]
'''Jak wiôldżi je jeléń?'''
Jeléń je
wësok na 130 – 150 cm w kłãbie, òn je dłudżi na kòl 140 cm ë cãżczi pò
wëpatroszenim 130-190 kg. Samica je cãżkô na òd 70 do 120 kg.
'''Co jé
jeleń? '''
Jeléń jé roscënë. Òb lato zjôdô przede
wszëtczim trôwã ë zéla, jaczé są wnetka 70 % jegò zjestkù. Òn jé też chãtno
młode bùmë ë krze, a też grzebë, jagòdë ë kòrã z bùmów na przemiôr topoli czë
sosnë. Pòtkac gò mòżno na leśnych polanach, w zarosłich placach, a bùten lasu
na pòlach czë łąkach. W lëpińcu chãtno jé òwies czë bùlwë. Òb zëmã zjôdô wrzos,
malënë, sëchą trôwã czë wietewczi bùmów[2]
'''Rożënë'''
Kòl wikszoscë ôrtów jeleniów
rodżi mają samce, wëjimk je kòl renifrów, gdze samice mają rodżi. Rodżi są
dzélã czółowégò gnata. Mają sztôłt szpica abò szuflë.
'''Rodzenié'''
Cząd rëkòwiska wëpôdô w
drëdżi pòłowie séwnika. Cąża warô 231-238 dniów. Samice rodzą nôczãszczi jedno
celã òb rok. Òne biorą ùdzél w rui pierszi rôz, czej są 2 lata stôré, a pierszé
celã rodzą, czej są 3 lata stôré. Młodé rodzą sã w maju ë czerwińcu. Ssą przez
kòl 10 miesãcy.[3]
[1] www.lowiecki.pl/biały-jeleń
[2] Sladami zwierząt, Jan Rys
[3] www.anad.republika.pl,
{{stub}}
| |||