Kaszëbsczé Pòjezerzé - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linijô 1:
[[Image:Swiónowsczé Jezoro.JPG|thumb|250px|left|Swiónowsczé Jezoro]]
'''Kaszëbsczé Pòjezerzé''' zajimô westrzédny pas [[Kaszëbë|Kaszëbów]]. Je tu wiôlgô, jak na niżawné òbéńdë, wiżô krôjnë n.r.m. i ùrozmajiconô rzezba terenu, przede wszëtczim w conie pòjezérnégò pùkla. Òd nôwëższich Szimbarzczich Grzëpów (329 m n.r.m.) teren pòstãpno òpôdô w stronã nordë, pôłnia i wschòdu.
DzywnoTo mnodżé tu jezorawiele jezór, a westrzód chtërnëchnich wiôlgòscą wëapartniają sã: Reduńsczé Jezora (Dólné i Górné), Gòwidlińsczé i [[Môùsz]]. Na klimat wërazny cësk mô wiôldżé zjinaczenié wiże. Razã z ji rostã òpôdô wiżô temperaturë lëftu, a zwikszô sã sëma atmòsferowëch òpadów. Długò mòże tu leżëc sniég.
Nôtërné roscëznowé ruchno sparłãczoné je z wiele dzejnikama, westrzód chtërnëch do nôwôżniészich nôleżi zarechòwac klimat, òksëpòwy spódk, ùsztôłcenié wiéchrzëznë i wòdné òdnieseniô. Dzysdniowé roscëznowé ruchno pòkôzywô mòcny zrzeszënk z gòspòdarzczim dzejanim człowieka.
Nôczãscé spòtikónym drzewã òpisywóny òbéńdë je sosna, rosnącô abò w jednorodnëch drzéwiãcëznach (bòrë sosnowé) abò miészónëch - z bùkã abò daną. Òsoblëwò czãsto spòtikómë jã na piôszczëstëch òbéńdach sandrowëch. Corôz czãscy spòtikóny je [[skòwrónk]], colemało sadzony w lasowym zbiérkù z [[Bùk|bùkã]], [[dãb|dãbã]] i [[sosna|sosną]]. Znóné są bùkòwé lasë kòl Szimbarka.
Zdłużą strëgów i nad jezorama wëstãpywają łãdżi. Tu pierszima drzewama są: [[szarô òlszô]], [[wierzba]] i [[papla]].
Tipòwym roscëznowym zbiérkã sparłãczonym z fùchtnym spódkã są nisczé torfòwiszcza, pòdskôcóné gruńtowëma wòdama. Pòrôstają je pierszim dzélã strzënë, charzt i mechë. Tamsam wëstãpywają wrzosowiszcza pòrosłé czerzkama, chtërnëch nôwôżniészim elementã są [[Wrzos|wrzosë]], jak téż wielelatné roscënë, trôwë, mechë i narwë. Môlama spòtikómë tu sosnë, brzozë i [[jałówc|jałówce]].
Grad lasowatoscë je tu wiôldzi,òsoblëwie na sandrowëch òbéńdach. Mało lasów mô wsowô gmina [[Chmielno]] i miasto [[Żukòwò]].
W ùprawach wërazno panëją tu [[żëto]], pszéńżëto i [[bùlwa|bùlwë]]. Bëlną wiéchrzëznã zabiérają tëż pôsné roscënë.
Chòwa bëdła je nôbarżi rozwitô na terenach bòkadnëch w łączi i pastwiszcza, swiniô chòwa je za to sparłãczonô z ùprawą bùlew i spòsobã zdobëcô relatiwno tónëch kôrmów socznëch. Ta òbéńda je znónô z plantacji [[Ògardowô pòtrôwnica|pòtrôwniców]].
Tu warô zasedzałi òd wieków kaszëbsczi lud, chtëren mô swój jãzëk i zwëczi. Je téż [[kaszëbskô lëteratura]]. Tu w [[Kartuzë|Kartuzach]] je [[Kaszëbsczé Mùzeùm miona Franscëszka Trédera]].
 
{{stub}}