Janiół - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linijô 1:
'''Janioły''' są dëchama chterne stwòrził Bóg przed człowiekã. Òne ni mają cała leno rozëm i wòlną wòlã. Òne służą Bògù w niebie i lëdzom na zemi. KażdiKôżdi człowiek mô swòjégò ''janioła stróża''. Janiół stróż je z człowiekã wiedno i pòmôgô mù w żëcim. Są jesz jinszé janiołë zwôné ''jarchaniołama''. Jich miona to Michôł, Rafôł i Gabrijel. Janiołów je baro wiele. Wedle [[Biblia|Biblji]] lëczba chórów janielsczich je òd 7 do 11. Są zebrané w trzech triadach (wedle sw. Ambrożégò).
[[Òbrôzk:Jacob-angel.jpg|thumb|Gustave Doré Walka Jakuba z Aniołem]]
==Pòwstanié nazwë==
Słowò ''janiół'' przeszło do pòlsczégò z jãzëka czesczégò za sprawą [[Cyryl|Cyrëla]] i Metody|Metodégò]]. Piérwòtno pòchòdzy òd grecczégò słowa angelos òznaczającégò "pòsélc". W [[Stôri Testament|Starim Testamence]] są nazwane pò hebrajskù malah - co téż znaczi "pòsélc".
==Historija wezdrzatkù janiołów==
===Starożëtnosc===
Piérszé wéòbrażenia janiołów jistniałë ju w starożétnim Egipce i Babilonji. W religjach tëch cywilizacji bëło wiele duchów i jistot, chterne bëłë pòsrednikama midze bògama a ledzama. Ùkazywano je jakò zwierzãta ze skrzidłama i ludzczima gãbama. Starożitnym janiołm przëpisywano cało, co je pòtwierdzoné w [[Ksãga Henoha|Ksãdze Henoha]]. w czasach nowożëtnych do ti kòncepcji janiołów wrócëł [[Emanuel Swedenbòrg]].
===Chrzescëjaństwò i judaizm===
Janiołë czãsto wëstãpùją w [[Stôri Testament|Starim Testamence]] (np. Rdz 3,24; ksãdzi prorocczi). [[Biblia]] nie gôdô wiele ò naturze i rodzajach tich bëtów. wiãcé jinformaceji na ten témat mòżna nalezc w pismach kabalisticznëch i [[apòkrifë|apòkrifach]]. [[Chrzescëjaństwò]] przejãło wiarã w janiołë z [[judaizm|judaizmù]]. W pierwszich stalatach pòsród [[Òjcowie Kòscoła|Òjców Kòscoła]] jistniôłë spòrë co do naturë téch bëtów. Òstateczno tą kwestiã rozwiązôł [[sw.Augustin]].
''Janiół òznôczô funkcjã, nie naturã. Pitôsz jak sã zwie ta natura? - Duch. Pitôsz ò funkcjã/ - Janiół. Przez to czim je, je duchã, a przez to co wëpełniô, je janiołã.''
====Janiołë w Biblji====
* Są jistotama duchowëma nadrzãdnama wedle lëdzé - Ps 8,6; Hbr 2,7,
* Stwòrzeni przed lëdzama Hi 48, 4-7,
* Nie żenią sã - Mk 12,25,
* Je jich baro wiele - Ps 68,18; Mt 24,31; Hbr 12,22; Ap 5,11,
* Nie nôleżi jich wielbic - Kol 2,18-19; Ap 19,10;22,8-9,
* Służą lëdzą - Hbr 1,14; i jich chronią - Ps34,8;
* Służëłë Jezësowi -