Usunięta treść Dodana treść
ùprôwienié (DŻCz)
ùprôwienié (DŻCz)
Linijô 1:
'''Zymk''' to je jedenjedén ze snôżich i robòcych, przédnichprzédnych cządów [[rok]]ù. Kalãdôrzowi zymk zaczinô sã kòl 21 [[strumiannik]]a, a astrologòwi téj, czéj słuńce przekrôczô niebiesczi ekwator. Za klimatowi zymk ùwôżo sã czas, w chtërnym strzédnô temperatura òb całi dzéń je òd 5 do 15 gradówcelsjusowëch cepłagradów. Zëma jidze wiedno wprzódk przed zymkiem, równak westrzód tëch cządów rokù je przedzymk. Astronomòwi zymk kùnczi sã w nôdôłższim dniu rokù - kòl 21 [[czerwińc]]a.
* Zymk to je snôżi i robòcy cząd rokù. Bùten robi sã cepli i przëlôtiwôją do naji rozmjité ptôchë z dôleczich cepłich krajów. Reno móże bùdzëc naji môłi [[Pólny skòwarnk|skòwarnk]] swòjim piãknym spiéwem. Zakwitają téż niejedne drzéwiãta i zjawiają sã pierwszi kwiôtczi np. [[Pòdsniéżk|pòdsniéżczi]], [[zymkòwi szafran]] i [[kukówczé rãkawice]], a jak je cepłi wiodro chùtkò pòkôziwają sã téż [[Tëlpa|tëlpë]]. Całi swiat przirodë bùdzy sã pò dôłdżim, zëmòwim spikù. W ògardze ùnoszô sã miłô wòniô besowëch kwiatów. Zymk przeòblôkô całi swiat w szëkòwną zeloną sëknią, chtërna ceszi òczë. Dnie robią sã corôz dôłgszi, chùtczi wschôdô [[słuńce]] i rôczô do robòtë. Trzeba tedë chùtkò wstajac, bò na zymkù je wiele robòtë; trzeba robic zymkòwi pòrządczi np.: pòzbierac pòłómóné przez òstri zëmòwi wiater wietewczi, zrëc ògardk, zasadzëc kwiôtczi na zôgónkù.
* Zymk w kòżdim môlu je wëfùlowóné nôdzeją na nowi żëcé. Dôłdżi żdanié na cepliszé dnie mòże prawie bëc snôżi, bò "(...) czôłwiek z nôtërë je taczi, czej dôłgò na co wezérô, tej mù nôwikszi chòc skôrb pòwszédnieje". To sã chùtkò zabôcziwô ò snôżoce zymkù i znôwa żdô, ale tim razã na lato.
* Pierwszi dzéń zymkù wiąże sã z kùńcem zëmë i òbùdzenim sã nôtërë do żecégò, miôł òn długò wiôldzi cësk na lëdzy. Mòże cos z pògańsczich zwëków pòwitanigò zymkù òstało do dzys dnia np. w farwòwaniu jôj abò degòwaniu [[Zwëczajny jałówc|jałowcem]], czë w òrzbie na swiãtégò Józefa. Jaje je znankã żëcégò. Na zymkù séwôrz wëchôdô téż sôc zôrna. Do nowich zwëków chtërnejaczé wiążąparłãczą sã z przëwitônim pierwszégò dnia zymkù mòże zarëchòwac ùcek ùczniów ze szkòłë (wagarë). Ten zwëk je colemało lëdóny przez szkólnych i ùczniowie chòc ùceklë z lekcëji nie brëkùją pònosëc żódnëch kònsekwencëjów.
 
Wierã wszëtcë dôłgò żdają na cepliszi zymkòwé dnie, chtërne dôwają lëdzama wiele redotë i ùcechë?