Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linijô 11:
=='''Geòlogiô'''==
 
Na pierszé to czãsto pòtikóné wgłãbienia terenu nôprzód wërzezbioné przez lodofôłt abò jego wòdë, a tej nafùlowóné przez lód, jaczi z wiksza béł pòkrëti ;[[morena|mòrenowim]] materiałã, w kùńcu òne ùjôwniają sã pò wëtopienim negò lodu – pò wiele latach w klimace wiele ceplészim. W wielnëch wëtopiszczach wëstãpiwają tzw. Jezórne òczka, zamanówszë bezòdpłiwòwima wëtopiszczama na wiéchrzëznie zajimają kòl 50% terenu.
 
=='''Wëzdrzatk kémów budowò'''==
 
 
Kémë - w swòjim òglowim wëzdrzatkù baro szlachują za łësënowim mòrenama. Jich bënowô bùdacja i geneza je równak często jinô. Damë i kémòwé grzepczi są zbùdowóné z szëchtowónëch ;[[pisë|piôsów]], ;[[czisë|czisów]] i mułków, bò powstałe w òtemkłëch i szeroczich rozpãklënach nikwiejącégò ;[[lodowiec|lodofôłtu]] ze zbiérającégò sã przez wiele lat materiału.
 
=='''Fòrma lodofôłtowa'''==
Linijô 22:
 
Fòrmama rzécznolodofôłtowi erozji są apartno wielné na Kaszëbach pòlofôłtowé jezórné rënë ò rozwicym nôczãszczi norda – pôłnié, bò taczi z wiksza béł czerënk spłënieniô wòdów. Ne podługowate, rechùjącé tej sej dzesątczi kilometrów zôpadlënë, òstałë wëszlamòwóné pòd lodofôłtã przez płënącé pòd nim wòdë (pòd wiôldżim hidrostaticznym cësnienim), szerokòsc renów dochôdô do pórãsta metrów a długòsc òd czile do czile do cziledzesąt kilometrów; dno je nierówne. Pò ùstãpienim lodofôłtu òne nie bëłë do widzeniô, bò bëłë fùl zastarzałego lodu, pòkrëtnégò mòrenowim materiałã; pòkôzałë sã dopiérze pò òceplenim sã klimatu, przez wëtopienié sã negò zastarzałego sã negò zastarzałégò lodu.
Niechtërne rënë mogą mieć jinszą genezã. Wedle ;[[Bògùsłôw Rosa|Bògùsława Rosë]] rena Żarnowszczégò Jezora je ferdã, snôdką hôwingą powstałą przez to, że w przeszłoce mòrze lodowcowi i niecczi bëło zalòné, na zapôdający sã – przez pionowe rësznotë- òbéndze lodofôłtowi akumulacji.
 
=='''Genezã'''==
 
 
W plejstocenie i w holocenie ùsztôłcëłë sã fòrme erozji i rzeczny akumulacji : ;[[równinë zalewòwé, nadzalewòwé i deltowé, pradoliny i stożki napływòwé|zôlojowé, nadzôlojowé i deltowe rówiznë, pradolëznë i naniosłé stóżczi]]. Strzód nich nôwikszã òbéńdã zajimô Zëława.
 
=='''Deltowô rówzna Wisłë'''==