Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linijô 2:
'''Nudle''' – wiktowi produkt, zrobiony z [[Mąka|mączi]], [[Wòda|wòdë]] i nieczedë jajów (gôdómë wtedë ò nudlach jajecznëch), a téż jinëch składników, ò szeroczi gamie ształtów i zastosowaniów.
 
===== Historiô =====
.......................................................................................................................................................................................................................
 
Nôstarszé nudle nalazłé òstałë w Chinach – bëłë sztërë tësące lat stôré i miałë kòl 20 calów długòscë. Nalezlë je we wsë z czasu neòlitu nad brzegã Żôłti Rzéczi. To nôstarszé òdkrëté przez archeòlogów jedzenié. Wedle legeńdë do Eùropë miôł je pòdobno sprowadzëc wenecczi wanożnik Marco Pòlo. Je to jednak blós legeńda, bò ju tësąc lat wczasni, w II wiekù naji erë, rzimsczi badôcz Galen wspòmniôł ò tegò zortu jôdze<ref>[http://archive.aramcoworld.com/issue/201301/pasta.s.winding.way.west.htm ''Pasta's Winding Way West'']</ref>, równak Mùhammad al-Idrisi ùdokùméntowôł jistnienié sëszonëch nudlów (taczich, jak dzysdniowi) w pôłniowi [[Italskô|Italsczi]], na [[Sycyliô|Sycylii]] i w Trabii kòl XII wiekù, to je jesz przed narodzenim Marco Polo.
 
===== '''Produkcjô''' =====
...............................................................................................................................................................................................................................................................................
 
Na proces produkcëji nudlów skłôdają sã: przërëchtowanié surowców, spòrządzenié casta, fòrmòwanié, wërzinanié, sëszenié, sortowanié i pakòwanié produktu gòtowégò.
Linia 26 ⟶ 29:
 
Pò wësëszenim i pòsortowanim, nudle są pakòwóné – w hańdlu je òn dostãpny nôczãszci w òk. półkilowëch òpakòwaniach.
 
===== Nudle w diece człowieka =====
{{przëpisë}}
.............................................................................................................................................................................................................................................................................
 
Nudle są półproduktã, co òznôczô, że przed zjedzenim nôleżi gò òdpòwiednio przëszëkòwac (wëjątk stanowią nudle skrobiowé, pòwszechno znóné pòd nazwą nudlów chińsczich, chtërne mòżna spòżëwac bez wczasniszi òbróbczi termiczny). Nudle, w leżnoscë òd fòrmë, gòtëje sã òd czilka do czilkanôsce minut. Dobrze ùgòtowóné nudle mùszą bëc ''al dente'', to je stawiac zãbóm letczi òpór w czasu jedzeniô i nie rozpłëwac sã òd razu w gãbie. Temù, że nudle mają w se wiele skrobi i pòwszechné jedzenié nudlów, pòdobno jak jinné produktë zbòżowé, są głównym źrzódłã wãglowòdanów w diece. Nudle stanową zarówno pòdstawã niechtërnëch daniów  abò bywô dodôwkã do zupów. Mòże bëc pòdôwóny z zósama, sérã żëłtim, biôłim, téż na słodkò. Nudle (''jit. pasta'') je jednym z pòdstawòwëch daniów kùchni jitalsczi.<ref>Jan (red.) Gawęcki, Lech (red.) Hryniewiecki: ''Żywienie człowieka. podstawy nauki o żywieniu''. Warszawa: wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 145. <nowiki>ISBN 83-01-13294-9</nowiki></ref> ..............................................................................................................................................................................................................................................................................{{przëpisë}}
 
[[Kategòrëjô:Kùchniô]]