Nowi Jork (stón) - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
DNie podano opisu zmian
Linijô 6:
== Historiô ==
 
Przódë (czej jesz nie bëło tam Eùropejczików) ne òbszarë zamieszkiwelë Jindianie Mohegan, Munsee i Delawarowie (algonkińskôalgònkińskô grëpa), a téż Mohawk, Oneida, Onondaga, Cayuga i Seneka. Pierwim Eùropejczikã, chtëren nawiedzëłnawiedzył òbéńdã przińdnégò Nowégò Jorkù béł Giovanni da Verrazzano w 1524 rokù. Henry HudsonHùdson w 1609 rokù òdkrëłòdkrił główną rzékã stanu, pózni pòzwóną jegò mionã. PierwszimaPierszima stójnyma eùropejszczimaeùropejsczima òsëdléńcamaòskòlańcama bëlë HòlandrzëHòlandrë, chtërni òd 1613 rokù òrganizowelë w òbrëmienim Manhatanu swòjiznowyswòjiznowé zamòrsczi òbszôr. Le pózni pò III wòjnie anielskò–hòlendersczi òddalëòddelë te zemie Anglikóm, chtërny nadalënadelë ji nowé miono ''Prowincjô Nowi Jork'' (1777 r.). Òstateczno òbszarë Nowégò Jorkù stałë sã swòjizną Zjednónëch Krajów Americzi na skùtk ùgòdów pòdpisónëch do 1797 rokù z Jindianama .
 
==Geògrafiô==
Linijô 14:
== Demògrafiô ==
 
Nowi Jork mô 17 421 800 mieszkańców (2005). Hewò lëdze gôdają pòstãpnëmapòstãpnyma jãzëkama :
*[[anielsczi jãzëk]] – 71,84%
*[[szpańsczi jãzëk]] – 14,08 %
Linijô 21:
*[[Italsczi jãzëk|włosczi jãzëk]] – 1,27 %
*[[francësczi jãzëk]] – 0,8 %
*kreòlsczikreólsczi jãzëk – 0,65 %
*jãzëk jidisz – 0,6 %
*kòreańsczi jãzëk – 0,6 %
Linijô 28:
== Religiô ==
 
*katolëcyzmkatolëcyzna – 39 %
*protestantizm –protestantizna– 32 % (w tim [[lëtërstwò|Lëterstwò]] 11%)
*bez wëznaniô – 17 %
*judajizmjudajizna – 6 %
*òstałë (m. jin. islam, bùddizm, hinduizm...) – 6 %<ref>[http://www.pewforum.org/files/2013/05/report-religious-landscape-study-full.pdf ''U.S. Religious Landcape Survey'']</ref>
 
Nôwikszima religijnyma grëpama w 2010 rokù bëłë<ref>[http://www.thearda.com/rcms2010/r/s/04/rcms2010_04_state_name_2010.asp ''Arizona Religious Traditions, 2010'']</ref>:
*[[Katolëcczi Kòscół]]: 6 286 916
*[[Judajizm]]: 784 106
*[[Jislam|Mùzułmaństwò]]: 392 953
*Protestantiznë : 374 521
*Zjednóny Metodisticzny Kòscół: : 328 315
Linijô 44:
*Kòscół Episkòpalny : 163 730
*[[Lëtërstwò|Kòscół Ewangelickò–Lëtersczi]]: 134 407
*PrezbiteriańscziPrezbitersczi Kòscół: 116 960
 
==Ùniwersitetë==