Wilëjô Gòdów - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść
redakcjowé zmianë
dod.
Linijô 5:
 
Wilëjô Gòdów nie je swiãtã, ale w pòlsczi (w tim [[Kaszëbi|kaszëbsczi]]) òbrzãdowòscë je dniã ùroczëstim, wszãdze trzëmanym za nôbarżi rodzynny dzéń w roku.
 
== Wilëjô Gòdów na Kaszëbach ==
 
W wiliowi dzéń Kaszëbczi szëkùją òd rena w chëczach: warzą pòstné wilëjné pòtrawë na wieczerzã, sprzątają, szëkùją swiąteczné môltëchë. Chłopi òpòrządzają przë chëczach, stôwiają i stroją razã z dzecama [[Gòdowé drzéwkò|danowé drzéwkò]]. Przë wieczerzi òbrzészkòwò czëtô sã [[Biblëjô|Swiãté Pismiona]], dzeli [[òpłôtk|òpłatkã]] i skłôdô żëczbë. Wedle zwëkù na biôłim tôflôkù òstawiô sã talérzëk dlô przëbëcznika.
 
Wszëtczé wilëjné pòtrawë rëchtowóné na kaszëbsczi swiąteczny stół mùszałë składac sã z zôrnów zbòża, miodu, òrzéchów, grzëbów, grochù, fasolë, bòbù, brzadu i rib. Spòdlim wilëjnégò i swiątecznégò zjestkù bëłë – òsoblëwie kòl rëbôków – solony [[wãgòrz]], [[slédz]], [[szprotka|bretlińdżi]]. Na wilëjnym kaszëbsczim stole nôczãscy gòscëła téż grzëbòwô zupa, czasã zastãpòwónô [[Brzadowô zupa|brzadową]]. Ni mògło téż zafelowac pòstnégò bigòsu. Jednym z wilëjnëch deserów bëłë klósczi z makã. Nie bëłë òne równak pòdôwóné we wszëtczich dzélach Kaszëbsczi. Na gwës znóné bëłë w òkòlim [[Wejrowò|Wejrowa]]<ref>Róża Wòszôk-Slëwa, ''Pòzwë pòtrawów òdbicym òbrzãdowégò rokù na Kaszëbach'' [w:] „Biuletyn Radzëznë Kaszëbsczégò Jãzëka” 2010, s. 155</ref>. Na [[Hélskô Sztremlëzna|Hélsczim Półòstrowie]] na Wileją rëchtowónô krëlczi, to je bùlwë w mùndurkach z solonym wãgòrzã, brzadową zupã z klóskama abò krëpama, chléb z syropã, miodné deserë z grizu z sokã i [[młodzowi kùch]]. W jinëch regionach Kaszëb biwałë téż slëwë z klóskama i rozynama, wãgòrz w biôłi pòlewce i bùlwë. W pózniészim czasu doszła jesz pòlewka ze swiéżëch rib<ref>W. Niemiec, ''Ò tim, jak przódë lat Kaszëbi warzëlë. Gawędy o dawnej kaszubskiej kuchni'', Władysławowo 2004, s. 31.</ref>.
Na Kaszëbach w Wilejã z darënkama przëchôdôł [[Gwiôzdór]]<ref>Józef Lanc, ''Gòdowé zwëczi na Kaszëbach'', „Rëmskô Klëka” nr 12/2006.</ref>.
 
Na Kaszëbach w Wilejã z darënkama przëchôdôł [[Gwiôzdór]]<ref>Józef Lanc, ''Gòdowé zwëczi na Kaszëbach'', „Rëmskô Klëka” nr 12/2006.</ref>. W wiliowi wieczór znónô je téż tradicjô òdwiédzaniô chëczów przez przezeblôkańców nazéwónëch „[[Gwiôzdka|gwiôzdką]]” abò – na nordze Kaszëb – „panëszką”<ref>[[Eùgeniusz Prëczkòwsczi]], ''Òbrzãdowi rok na Kaszëbach – dzysdnia. Próba pòdsëmòwaniô'' [w:] „Biuletyn Radzëznë Kaszëbsczégò Jãzëka” 2010, s. 183.</ref>. Pòstacje gwiôzdczi (m. jin. Dżôd z Babą, Kòzelbòk, Miedwiédz, Bòców) mają symbòliczné znaczenié, narzesziwającë do òbrzãdów zrzeszonëch z bòkadoscą i płodnoscą<ref>[http://radiokaszebe.pl/koladnice-mda-klewac-do-dwierzow-we-wileja/ ''Kòlãdnicë – mdą klewac do dwiérzów we Wilëją'' ([[Radio Kaszëbë]])]</ref>.
 
== Przëpisczi ==
{{przëpisë}}
<references>
 
[[Kategòrëjô:Religijô]]