Rãcznô bala - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
D corr using AWB
 
Linijô 5:
 
Zdrzódła rãczny balë mùszi szëkac w daleczi przeszłoscë. Grë taczé jak: urania w stôrożëtny Grecji, herpastum w stôrożëtnym Rzëmie czë fangballspiel w strzédnowiecznëch Miemcach, szlachòwałë za terôczasną rãczną balą. Są téż swiadectwa jistnieniô szlachùjącëch grów w strzédniowieczu: we Francji a téż westrzód grenlandzczich Inuitów. W XIX wiekù, bëłë téż wnetka taczé samé grë: haandbold w Danii, hazena w Czechach i na Słowacji, gandbol na Ùkrajinie, torball w Miemcach i lokalné wersje w Irlandii i Ùrugwaju.
Terôczasnô rãcznô bala ùfòrmòwała sã pòd kùńc XIX wiekù w nordowi Eùropie, przede wszëtczim w Danii, Miemcach, Norwegii i Szwecji. Duńczik Holger Nielsen spisôł pierszé zasadë i regùłë terôczasny rãczny balë (håndbold) w 1898 rokù (òpùblikòwôł je w rokù 1906) – m.jin. 3 sekùndë na przetrzëmanié balë czë zakôz bieganiô z balą. Pòstãpny zbiér zasadów grë òstôł òpùblikòwóny 29 rujana 1917 rokù przez Maxa Heisera. Wedle niegò miała to bëc gra dlô białków, barżi dlô nich przëjaznô jak dopiérze pòwstała wnenczas "chłopskô" nożnô bala . Ną datã ùznôwô sã za narodzënë rãczny balë. W rokù 1919 zasadë grë òstałë rozszérzwioné przez Carla Schelenza, chtërny wprowadzył przepisë barżi czekawszé dlô chłopsczi discëplinë. Pierszi mecz midzëpaństwòwi béł rozegróny 13 séwnika 1925 rokù w Halle: Miemcë – Aùstriô 6:3. Òb czas òlimpijsczich jigrzësków w Amsterdamie w 1928 rokù, pòwstała pierszô Midzënôrodnô Federacjô Amatorsczi Rãczny Balë (IAHF). Pierszé mésterstwa swiata chłopsczich karnów 7- (tzw. duńskô wersja) i 11-òsobòwëch (tzw. miemieckô wersja) bëłë rozegróné w 1938 rokù w Miemcach. W òbadwùch kategòriach dobëlë gòspòdarze. Mésterstwa swiata białków rozgriwóné są równak òd 1957 rokù.
Przez pôranôsce lat òba dwa fòrmë rãczny balë istniałë kòl sebie, równak gra z ùdzélã 11 miónkarzów pòmalinkù zanikała, a wersja rozgriwónô przez 7 miónkarzów stôwała sã corôz barżi pòpùlarnô. Òb czas Latnëch Òlimpijsczich Jigrzësków w Berlënie w 1936 rokù, na żëczba Adolfa Hitlera, przeprowadzono pierszi i jediny rôz miónczi rãczny balë na òdemkłim stadionie. Rozgriwóné òne bëłë bùtën, na bòjiszczu ò wëmiarach 90-100 x 55-65 metrów, nen ôrt rãczny balë nazéwôł sã Feldhandball. Òstatny mecz reprezentacji Miemców zgromadzył 100 tës. òbzérôczów, co je do dzys rekòrdã frekwencji na meczu rãczny balë. Òstatné mésterstwa w Feldhandballu òdbëłë sã w rokù 1976.