Ida Czajinô - rozeszłoscë midzë wersjama

'''Ida Czajinô''' ([[pòlsczi jãzëk|pòl.]] '''Ida Czaja''') – kaszëbskô pòétka ëi szkólnô.

Ùrodza sã w [[Kamińca Szlacheckô|Szlachecczi Kamienicë]] w [[Kartësczi kréz|kartësczim krézu]], w [[Gmina Stãżëca|gminie Stãżëca]]. Debiutowa zbiérkã wiérztów ''Mòjim mùlkã je kam...'' w pismionie „[[Tatczëzna]] ”.

Òna dobiwa pierszé môle na recytatorsczim kònkùrsu Rodnô Mòwa w [[Chmielno|Chmielnie]], m.jin. na 13. kònkùrsu w 1984r1984. Próbë ji òsoblëwi na nen czas kaszëbsczi deklamacji mòże pòsłëchac i jã samą ùzdrzëc tańcëjącą w filmie – -dokùmence pt. Kaszubi„Kaszubi” (reż. L. Niedbalskô, 1991)[https://www.youtube.com/watch?v=ZYQ98T-MXVM],czej wëgłôszô wiérztã [[Jón Karnowsczi|Jana Karnowszczégò]] ''Jadamòwi rôj''. Niewiele pózni w antologii pt. ''Domôcé słowo zwãczné'' (1994), adresowóny do recytatorów, nalazłë są ji dwie wiérztë ''Jak kam z bùrsztinu'' i ''Marija Magdaléna''.

Jakno pòétka debiutowa w pismionie Tatczëzna„Tatczëzna” (1990), a samòstójnym tomikã z jaż 36 miłostnyma wiérztama pt. ''Mòjim mùlkã je kam'' (1994), gdze czëtómë m.jin.: „Nalazła jô kam ò lëdzczich sztôłtach / przëcësnã do piersë:/ naucza gò miłoë bò to je ksążã zarzekłi/ Kuszkama krësza dotkniącym ògrzéwa/Gdze je no serce kamianégò mùlka?” (1989). Tak ò miłoce – Bòsczi i lëdzczi, nôwicy ze sobą sparłãcznëch – dotądka mało chto pisôł pò kaszëbskù, a gwësno pierszi rôz pisa tak białka, Kaszëbka. Ne wiérztë na fińsczi jãzëk mô tołmaczoné Kirsti Siraste. Téż w wiérztach ji drëdżégò tomikù pt. ''Przechlastłô idila'' (1999) przewôżają ne miłotné czëca i colemało nen kam, czej zôs w trzecym pt. ''Kropla krëwi. Dërgnienié'' (2007) dochôdają dosc wòbòdné tolmaczenia blësczé ji pòétnnypòétny wizje i formë wiérzté Bòlesława Lesmióna, na przimiôrprzëmiôr pt. ''Òblek'', ''Alcabón'', ''Smiercë''. W wiérzce ''Dërgnienié'' z delikatnyma aluzjama òpisywô czëcową miłotã : „…blôskã są twoje lëpë/ w ùsmiéchach/spiéwą wëtesknioną / czej wszepcą / kòchôj/ w mòje lëpë/lëtëpelką [=piesnią] mòją są /twòje pôlce /czej malëją / w mòje cało/szcescé”.

Ida Czajinô w swòji pòezji wcyg próbùje òdpòwiedzec na drãdżé ùniwersalné problemë i narôzka codniowégò żëcô, na jawernotã miłotë z zdrzódłów niezgarë. Òdwòłiwô sã òna colemało do [[ Biblëjô|Biblie]] (pò kasz. Knéga), jakno téż do kaszëbsczi rodë, mitologie, wierzeniów i zwëków, nadpòmikô téż znónëch lëdzy (np. [[Izabelô Trojanowskô]]) i kaszësczé lëteracczé dokazë m. jin. w wiérztach pt. ''[[Remùs]]'', ''Marta'', ''Królewiónkò'', ''Stôri zédżer zaczął bic gòdzënã…gòdzënã''. Wszëtczé ji wiérztë, nierôzka sparłãczoné w wikszą całotã (np. ''Dialog I'' i ''Dialog II''), są czekawé, pòétno ùdałé i rozmajité, ale colemało tzw. wolne. Znankùje je nowi i bògati w metaforę jãzëk, w chtërnym widzec je zmiészanié żëwi i codniowé mòwë z lëteracką. Na nen ôrt swòjima dokazama ùrôbiô òglowi kaszëbsczi jãzëk, a jegò òna téż ùczi dzôtczi i młódzeznã, w szkole i doma. W jedny wiérzce napisa òna: „Jô cë dóm gôdkã/ò chtërny gôdają: skażonô/ bë jes jã wëmùjkôł/ jak mùjkô sã bùrsztin/ w pôlcach mòrza/ bë jes jã kòchôł” (Dôrënk, wiérzta dedikòwónô: Timòteùszowi).

Napisa téż bôjkã ''Òpòwiôstczi mirochòwsczi pùszczë'' („ Pòmerania”„Pòmerania” 2002) i pòwiôstczi, np. ''Szabelbónk'', ''Skòczk'' („Pòmerania” 2003), nadto prozã ò dëchòwi przejinace młodi białeczczi pt. ''Mija'' (2004); łôtwie mógłbë z ni zdzejac dokôz na binã. Prawie téż ùsôdzô òna widzawiszcza: Òbrôzczi na binã (2005), np. ''Drama ò Bòżim Narodzenim''; ''Jak mailinczi spiéwôk kaszëbsczi do nieba sã dostôł''; ''Za co bòcón béł ùkôrôny'', a w nym je adaptacja na binã H.Ch. Andersena ''Dzéwczã ze sztrëchôlcama'' (przër. „Pòmerania” 1996) i ''Brzëdczi kaczélc'', tołmaczenié na kaszëbsczi widzawiszcza A. Marianowicza wedle H.Ch. Andersena. Z pòzdrzatkù zamkłoscë. lëteracczi formë i jãzëka czekawé są ji familijné wspòminczi, pòwstałé na spòdlim gôdk ji tatka, szkólnégò, spisóné w proze pt. Òtroczëzna (2007, drëk 2008). Napisa téż tołmaczenié dokazu Rômeò i Julia [[William Szekspir|Williama Szekspira]]. (2013)

* ''Przechlastłô idila'' (1999)

* ''Rômeò i Julia Williama Szekspira''. (2013)