Zymk

Zymk, to je jedna ze sztërech cządów rokù.Kalondôrzowi zymk zaczinô sã 21 strumiana, a astrologòwi téj, czéj słuńce przekrôczô ekwator. Za zymk klimatowi ùwôżo sã czas w chtërnym strzédny dobòwi ceplëzna jidze w górã òd 5 do 15 gradów. Zymk wiedno pòprzédzô zëma, jednak westrzód tych cządów nôprzód przechôdô przedzymk. Astronomòwi zymk kùnczi sã w nôdłëższim dniu rokù 20/21 jigrzana.

'Zymk', to je nôpiãkniszô é téż nôbarżi robòcy cząd rokù. Bùten robi sã cepło i przëlôtiwôją do naji spiwôce z dôleczich cepłich krajów. Co dzéń reno bùdzy naji môłi skewrónk swòjim piãknym spiéwem. W tym czasu zakwitają téż drzewa i pòjôwiają sã pierwszi kwiôtczi np. przebiśniedżi,, krokùsë,primùlczi, a czedë je piãkny wiodro chùtkò pòkôziwają sã szafirczi i tulipanë. Bùten w lëfce czëc jak całi swiat przirodë bùdzy sã pò dłudżim , zëmòwim spikù. W ògrodze ùnoszô sã piãkny zôpôch kwiatów bzy.Zymk przeòblôkô cali swiat w szëkòwną zeloną sëknią, chtërna ceszi naje òczë.Dnie robią sã corôz dłekszi , chùdczi wstaje słuńce i wòłô naji do robòtë. Mùszimë tedë chùdkò wstajac, bò na zymkù je wiedno wiele robòtë; trzeba robic zymkòwi pòzdrzatczi: pòzbierac pòłumóné przez òstri zëmòwi wiater wietewczi z trôwnika, przekòpac ògrodk, zasadzëc kwiôtczi przëcąc drzewa i tãpic zeleska zanim zaczną sã òne rozrastac na dzélëkù. Na zymkù trzeba téż pamiãtac ò tim żebë zagrabic pażãce, zjimnąc zëmòwi òkriwk krzów, wërzëcëc ùszkòdzony i chòri wietewczi.

   Zymk je nôbarżi snôżim  i krëjamnim cządã rokù. W kòżdim melu wëfùlowóné je nôdzeją na nowi żëcy. Długo wiedno czekómë na te cepliszé dnie. Ale to je prawie fein, bò "(...) czlowiek z nôtërë je taczi, czej długò na co wezérô, tej mù nôwikszi chòc skôrb pòwszednieje". Chùdkò zabôcziwóme ò ùrokach zymkù i znowa żdumë, ale tim razã na lato.
  Jakno,że pierwszi dzéń zymkù wiąże sã z kùńcem zëmë i  òbùdzenim sã  nôtërë do żecigò, miôł òn długò wiôldzi wpùw na lëdzy. Niechtërne z pògańsczich zwëków pòwitanigò zymkù òstałe do dzys dnia np. baro widzałi òbrząd  topieniô marzanne, czi malowani jajów abò degòwani rózga.Jajo je znankã żëcygò, a òbliwôniô wòdą miało bec symbòlem pòzëmòwigò òczëszczeniô. Do nowich zwëków chtërne wiążą sã z przëwitônim pierwszégò dnia zymkù nôleżi zaliczëc ùriwani sã ùczniów ze szkòłë. Ten zwëk je co le mało lëdóny przez szkólnych i ùczniowie za ùcykani z lekcji nie pònôszajóm żódnich kònsekwencejów.
  Dobrze, że zymk ju do naji zawitôł. Wszëtcë długò czekôlë na cepliszi dnié chtërne dôwajom lëdzama wiele redotë i ùcechë.