Kòmpùter - rozeszłoscë midzë wersjama

'''Kòmpùter''' (z ani. ''computer'', z łac. ''computare'') to maszina elektroniczno przeznaczonô do przerabianiô infòrmacji.

 

Do robòtë z kòmpùtrã – ceńtralną jednostką = òperacyjnô pamiãc + procesór – brëkùjemë czile rozmajitëch wespółro­biącëch z nim ùrządzeniów: wchôdającëch, np. kluczplata, mësz, sécowô kôrta, i wëchôdającëch, np. mónitór, modem, sécowô kôrta.

 

Jinszé elemeńtë, co sã czãsto skłôdają na kòmpùtrowi zestôw, to: drëkarka, skaner, wielezadaniowé ùrządzenié – drëkarka i skaner w jednym, głosniczi/słëchôwczi, mikrofón, jinternetowô kamerka, modem/[[router|ruter]], tuner TV – dôwô leżnosc òdbiéraniô telewzérnikòwégò òbrazu na mónitorze, czëtnik kartów pamiãcë, wëmiennô czeszéń na cwiardi disk, dżojstik/ pad/czer – kòntrolérë kòmpùtrowëch jigrów, i jinszé…

 

* [[Kòmpùter òsobisti|kòmpùtrë òsobisti]] („PC”, z ani. ''personal computer'') ò rozmiarach ùmòżlëwiającëch jich ùmieszczenié na biurkù, ùżiwane zazwëczôj przez pòjedinczë òsobë. Kòmpùtrë òsobisti dzelimë na stacjonarné i przenosné nadôwający sã do przenôszaniô np. laptop, tablet.

* [[Kòmpùter domòwi|kòmpùtrë domòwi]] pòprzédnicë kòmpùterów òsobistëch, kòrzëstające z zdrzélnika, jakno mònitora.

* [[superkòmpùter|superkòmpùtrë]] nôwikszé kòmpùtrë ò wiôldżi mòcy òbliczeniowi, ùżiwane do czasochłonnych òbliczeń nôùkòwëch i symùlacji skómplikòwanëch systemów

 

* [[Samsung|Samsung]]

* [[IBM|IBM]]

 

[[Òbrôzk:Polski komputer XYZ.jpg|thumb|Kòmpùter XYZ.]]

* kòmpùter cyfrowi: [[K-202|K-202]], [[PRS-4|PRS-4]], [[XYZ|XYZ]], [[ZAM|ZAM]], [[UMC|UMC]], [[Òdra kòmpùter|Òdra]], [[Mera 300|Mera 300]], [[Mera 400|Mera 400]], [[Pòltype| Pòltype]], [[R32|R32]], [[Mazovia|Mazovia]], [[Meritum|Meritum]], [[Elwro 800 Junior|Elwro 800 Junior]], [[ComPAN 8|ComPAN 8]], [[Menopc 900|Menopc 900]]

* kòmpùter analogòwi: [[ELWAT|ELWAT]], [[AKAT-1|AKAT-1]], [[ARR|ARR]]

 

Historiczné mòdele kòmpùtrów:

* [[Z3|Z3]]

</gallery>

 

Nôwëbitniejszi ùczałi, chtërnëch prôce przëczyniłë sã do pòwstania kòmpùtrów:

* [[Blaise Pascal|Blaise Pascal]] (kalkùlator òd nazwëska kònstruktora zwany Pascaliną, 1642)

* [[Alan Turing|Alan Turing]] (teoreticzné pòdstawë infòrmaticzi, [[maszina Turinga|maszina Turinga]] i ùniwersalnô maszina Turinga)

 

Słowizna z [[infòrmatika|infòrmaticznégò]] òbrëmieniô w kaszëbsczim i pòlsczim jãzëkù we wikszoscë przëtrôfków pòchôdô z anielsczi gôdczi. Są to tak zwóné jinternacjonalizmë.

'''Kòmpùter''' to pò pòlskù ''komputer''. [[Internet|'''Jinternet''']] to ''internet''. '''Jinternetowô séc''' to ''sieć internetowa''.

 

* Informatyka 2000 - Wyd. CZARNY KRUK, Bydgoszcz 2007

* Dialog - Od Aleksandrii do Internetu - Wyd. Telefonia DIALOG S.A.

* Piotr Metzger, Anatomia PC, wyd. X, Helion, 2006.

 

[[Category:Technika]]