Gitara

Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.

Gitara – mùzyczny jinstrument z grëpë strënowich szarpónëch z pùdłã rezonansowim, grifã i progama na pòdstrënnicë. Colemało mô 6 strënów, ale mòże pòtkac téż gitarë z 4, 5, 7, 8, 10 i 12 strënama. Jinstrument ten graje wôżną rolã w muzyce bluesowi, country, flamenco, rockòwi i w wiele fòrmach mùzyczi pop.

Jinstrument ten transponëje ò oktawã w dół, tzn. wszëtczé zwãczi zapisóné w nótach brzmią na gitarze oktawã niżi, nigle wënikałobë to nótowégò zôpisu. Klucz wiolinowy z dopisóną môłą ósemką pòd spódkã nazéwô sã kluczã gitarowim.

Gitarë są wëkònywóné i naprôwióné przez lutników, a dzysdnia w corôz wikszim stopniu przez maszinë, równak nôlepszi jakòscë jinstrumentë są wcyg robioné rãczno abò z wiôldżim ùdzélã człowieka.

Muzyk, chtëren graje na gitarze to gitarzista. Muzyk grający na gitarze basowi to basysta (ewent. gitarzista basowi).

Tipë gitarów

Gitarë mòże pòdzelëc na dwie wiôldżé kategòrie: akùsticzné i elektriczné.

Gitarë akùsticzné

Grëpa gitarów, jaczich zdrzódłã wzmòcnieniô zwãkù je pùdło rezonansowé bez pòtrzebë ùżiwaniô dodôtkòwich wzmacniaczów. Taką samą nazwã mô jeden z tipów gitarów: gitara akùsticznô. Jinszé tipë:

Gitara barokòwô
Gitara klasycznô
Gitara akusticznô

Gitarë elektriczné

Grëpa gitarów, dlô jaczich zdrzódłã wzmòcnieniô je wzmacniacz elektroniczny, jaczi dostôwô sygnał przetwòrnik elektromagneticzny ùmieszczony pòd strënama.

Gitara elektricznô
Gitara basowô
Gitara elektroklasycznô

Gitara klasyczna

Jinszé gitarë

basowô akùsticznô

Òkreslenié 'gitara basowô' nôczãscy je ùżiwóné w òdniesenim do elektriczny wersji tegò jinstrumentu.

Technika graniô

Na gitarze graje sã pôlcama (òpùszkama i paznokcama abò samima òpùszkama) abò téż piórkã (jinaczi: 'kòstką'). Piórkò je przeznaczoné òsoblëwie do grë na gitarze z metalowima strënama (akustyczny, elektriczny). Jistnieją téż tzw. "pazurczi" zrobioné z metalu abò twòrzëwa sztucznégò, jaczé nakłôdô sã na pôlce.

Mòże grac równoczasno piórkq i pôlcama (technika hibridowô)

Historiô gitarë

Jinstrumentë pòdobné do dzysészéch gitarów są znóné òd wicy jak 5000 lat. Mòżlëwé, że gitara wëwòdzy sã z jinstrumentu cithara, ùżiwónégò w starożëtnëch Jindiach i Azji Westrzédny. W starożëtnym sanskrice słowò 'tar' òznôczało strënã. Jinstrumentë pòdobné do gitarë pòjôwiają sã w starożëtnéch rzezbach i figùrkach ze Suzë w Jiranie. Słowã 'gitara' Arabòwie nazéwają różnégò rodzaju lutnie – pòprzédników dzysdniowich gitarów.

Nazwa 'guitarra' òsta wprowadzonô do jãzëka hiszpańsczégò pò X w., czej gitarë òstałë sprowadzoné na Jiberijsczi Półòstrów przez Maurów.

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.