Wiodro
Wiodro to stón atmòsferë w tim sztërkù.
Dzélë wiodra edicëjô
cepłota, òpôdënczi, zachmùrzenié, wiater, cësnienié.
Cepłota edicëjô
Mòżeme mierzëc termòmétrã.
Òpôdënczi edicëjô
W pògòdze baro wôżné są òpôdënczi. Pòzwë òpôdënków: deszcz, plësk, sniég, dôka, mżëczka, grôd, kùrzatwa, żłódz, rosa. Kaszëbi rozmajice nazéwają deszcze: mòrsczi, prëczk, mżëczk, krajewi, szlaga, plësk.
Zachmùrzenié edicëjô
Blónë to są kapci wòdë, co wiszą w lëfce. Blónë mògą bëc: biôłé, czôrné, sniegòwé, drobné, grzmòtowé, wiatrowé, wełniané.
Wiater edicëjô
pòwstôwô z rësznotë lëftu. Mòże òn wiôc z wszelejaczich czerënków i zrozmajitą mòcą. Òd ti mòcë téż mòże zanôlegac jegò miono, mòże òn tedë bëc: dzëwi/niespodziewany/, głëchi/zapowiadający burzę/, krziżewi/przeciwny/, niegòdzëwi/silny/, prosti, procemny, sësznik, szôlińc, krãcëszk, zerwańc.
Cësnienié edicëjô
Znaczenié wiodra w żëcym człowieka edicëjô
Wiodro je baro wôżné w żëcym człowieka. Òd niégò zanôlégò wiele robòtów i wëpòczink. Z pògòdą parłãczi sã nasze zdrowié i przëòdzéwk. Òd wiodra zanôlégô téż w wiôldżim dzélu nasze zdrowié. Zmianë pògòdë wpłiwają na to, jak człowiek sã czëje.[1]
Òsoblëwie stôri i schòrzałi lëdze baro òstro òdczuwają ji zmianë. Wiele chòrosców, jak to sã gôdô na Kaszëbach, pòwstôwô z „lëftu”. Nasze òbleczenié mòcno zanôlégô òd pògòdë abò niepeleczi.
Lëteratura edicëjô
Danuta Pioch, Żëcé codniowé na Kaszëbach, ZK-P, Gdańsk 2007
To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.
