Aùstralëjô - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść
D remnota ekstra tekstu Lorem Ipsum, poprawki
D ortografijo, drobne poprawki
Linijô 8:
|mòtto=
|pòłożenié_òbrôzk=Kangaroo_Sign_at_Stuart_Highway.jpg
|mòtto_jãzëk=No Worries
|mòtto_kaszëbsczi=
|òficjalny_jãzëk=[[Anielsczi jãzëk|anielsczi]]
|fòrma_państwa=[[kònstitucëjnô mònarchijô]]
Linijô 42:
|bôczënk= }}
 
[[File:Uluru,_helicopter_view,_cropped.jpg|thumb|left|Swiãtô góra aborigenskôabòrigeńskô Uluru (Ayers Rock)]]
 
'''Aùstralëjô''' (anielsczi: Commonwealth of Australia) je państwã na [[Aùstralëjô_(kòntinent)|Aùstralëjsczim kòntinence]], Tasmanji i jin. òstrowach Spòkójnégò Òceanu, Aùstralëjô ma też teritoria w Azeji: Òstrów Gòdów i Kòkòsowe Òstrowë i teritorium na Antarktidze).
Stolëcą Aùstralëji je gard [[Canberra]], a nôwikszi gard to [[Sydney]]. Jine wiksze gardë Aùstralëji to [[Melbourne]], [[Brisbane]], [[Perth]] i [[Adelaide]].
 
Aùstralëjô òkrążają dwa òceanë: òd nordë i pòrénkù [[Spòkójny Òcean]], a òd pôłniô i zôpadu [[Jindijsczi Òcean]]. Państwa w blëze to [[Papua Nowô Gwinëjô]], [[Jindonezjô]] i [[Pòrënkòwi Timor]] na nordë; [[Òstrowë Solomona]] i [[Vanuatu]] na nordë i pòrénkù; i [[Nowô_Zelandzkô|Nowô Zelandzkô]] na pòrénkù pôłniôwem. Dzele Aùstralëji to krezowe terytoriateritoria: Nowô Pôłniôwô Walijô, VictoriaWiktoria, Pôłniôwô Aùstralëjô, Queensland, Tasmanija, Zôpadnô Aùstralëjô, Nordowe Teritorium, Òstrowë Tasmanija i Arnhem Land.
 
Pòpùlacjô wielëna lëdztwa to 23.401.892 (stój na 2017)<ref>[http://www.censusdata.abs.gov.au/census_services/getproduct/census/2016/quickstat/ Census AUS id 036]</ref>. Australejo to dawni beła kolonija [[Wiôlgô Britanijô|Wiôldżi Britaniji]], z chtërną ma dzysdnowo Commonwealth, Wspólnota Gòspòdarczô, i przédnik kraju to formalnie anielski mònarcha i generalni gubernator anielskiej monarchii na Australije, le wëkònôwczô władza to demokratecznë welowanë aùstralëjsczi premiera i parlament.<ref>[http://www.comlaw.gov.au/Details/C2005Q00193/0332ed71-e2d9-4451-b6d1-33ec4b570e9f Constitution of Australia 2011: It shall be lawful for the Queen, with the advice of the Privy Council, to declare by proclamation that, on and after a day therein appointed, not being later than one year after the passing of this Act, the people of New South Wales, Victoria, South Australia, Queensland, and Tasmania, and also, if Her Majesty is satisfied that the people of Western Australia have agreed thereto, of Western Australia, shall be united in a Federal Commonwealth under the name of the Commonwealth of Australia.]</ref>
 
Aùstralëjô bełaje zameszkana przez AborigenówAbòrigenów, originalnechstarożetnech aùstralëjsczich ledzelëdzë, od kól 60.000 letlat przedpre kolonizacejokolonizacëjo niderlandzkoniderlandzkô i britijskobritijskô.
Aborigeni brëkowali 250 apartnech karnów jazekowech, znane sa z m.jin.brëkuja barni do jagowania [[bumerang]] i mùzycznego jinstrumentu dmùsznego yirdaki ([[didgeridoo]]). Brëkowale tez 250 apartnech karnów jãzekowech. Swiãtô góra aborigenskôabòrigeńskô to czerwiona góra Uluru, po anielsku Ayers Rock.
 
== '''Miono =='''
<br>
Pierszi rezownicerezownik europejsczi bełew Aùstralëjô to beł Abel Tasman z Niderlandzkô, chtëren w 16061646 roku i dalidawa kontinentowi miono NewNieuw Holland - Nowo Niderlandzko, i ostrowe Tasmaniji jigo miono. Wiolgô Britanijô dawa kolonji miono Aùstralëjô z łacyńsczego jazykajãzeka ''Terra Australis Incognito'', Zemia PółniowoPółniowô NieznanoNieznanô.
<br>
 
== Miono ==
Pierszi rezownice europejsczi bełe z Niderlandzkô w 1606 roku i dali kontinentowi miono New Holland - Nowo Niderlandzko. Wiolgô Britanijô dawa kolonji miono Aùstralëjô z łacyńsczego jazyka Terra Australis Incognito, Zemia Półniowo Nieznano.
 
== Galerijô ==
<gallery>
File:Didgeridoo_(Imagicity_1070).jpg|AborigenscziAbòrigeńsczi chłop z yirdaki (didgeridoo)
File:Sydney_Opera_House_Sails_edit02.jpg|Opera w Sydney
File:Koala_and_joey.jpg|[[Koala]] mema i koala dzec
File:Sarcophilus_harrisii_taranna.jpg|[[Tasmansczi purtk]]
File:Gold_Coast_skyline.jpg|Gard Queensland
File:Platypus.jpg|Dzebol[[Dzëbôl]]
File:Kangaroo-in-flight.jpg|Kangur
File:Brisbane_May_2013.jpg|Brisbane
Linia 73 ⟶ 71:
</gallery>
 
== Miona AborigensczëchAbòrigeńsczëch plemion w Aùstralëjô ==
* Murrawarri
* Koori (abo Koorie) w New South Wales i Wiktoria (AborigenscziAbòrigeńsczi WiktorianieWiktoriônie);
* Ngunnawal w Aùstralëjsczim Stolecznem Teritorium i New South Wales;
* Goorie w South East Queensland i nordowe dzele New South Wales;
Linia 93 ⟶ 91:
 
== Butnowe lenczi ==
* [http://www.australia.com/ Tourism Australia]
* [http://www.gov.au/ Governments of Australia website] (federal, states and territories)
* [http://www.australia.com/ Tourism Australia]
 
* [https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/as.html Australia in the World Factbook]