Mòdlëtwa

‎

Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.'

Mòdlëtwa – czinnosc kùltowô, wystãpującô w wielu religijach. Pòlegô na sczerowaniu swòjich mësli do istotë abò istot, mògącëch bëc abò bãdącëch przedmiotem kùltu (bògòwie, swiãté, janiołë).

Dzel wôłtôrza w pòklôsztornym kòscele w Żukòwie

Mòdlëtwa na pùstini

Mòdlëtwa w kòscele

Charakteristika mòdlëtwë

Mòdlëtwa je czinnoscią kùltową, charakteristiczną dlô wiele religijów, pòlegającą na wëznôwanié do bóstwa. Pòchòdzącô z praktik magicznëch i pòczątkòwò miała fòrmã zôklãcia, chtërne wedle wiérzeń pòsiadało mòc òddziałiwaniégò na rzeczëwistosc za pòmòcą słów. Za skùteczny dzél zaklãcia-mòdlëtwë ùchòdzëłò wëmawianié miona wzëwanégò bóstwa. Pòtemù pòwstałë jinszi ôrtë mòdlëtwë (np. dziãkczënné). Dzysô nôczãsczi mòdlëtwa łączy w sobie wszelejaczi cechë wezwanégò: prosbã, podziãkòwanié, hołd itd.

Mòdlëtwa w Ògrójcu

Mòdlëtwa w pòszczególnych religijach

Aktë mòdlëtewne są pòwszechné we wszëtczich religijach. Chòc mòdlëtwa mòże przëjmòwac fòrmã personowé gôdczi z istotą bòską, to w wiele religjiach ùształtowôł sã pewien kanón mòdlëtw, chtërnëch spisënk je dokładné òpisónô i przekazywónô w taczé fòrmie wëznôwcóm. W chrzescëjaństwie mòdlëtwa je kôrbiónką z Bògiem personowim, przez zwróceni sã do niégò w prosbie, dzãkòwnoce czë adoracëje. Chrzescëjónie ùczą sã mòdlëtwë ód proroków, swiãtëch, a przede wszëtczim òd Jezusa, chtërne wg Ewanielie za żëcé wiele razy zwrôcôł sã do Bòga i przekazywôł słowa mòdlëtwë swòjim ùcznióm. Mòdlëtwa je rozmòwą duchòwą, w chtërné chrzescëjónie mòdlą sã téż ( w kòscele rzymskòkatolëcczim) do swiãtëch ò wstawiennictwò ù Bòga.

Definicjô mòdlëtwë

• Swiãtô Teresa z Lisieux: Mòdlëtwa je dlô mnie wznieseniém serca, prostim spòjrzenim kù Niebù, òkrzëkiem wdziãcznoscë i miłotë zarówno w cierpieni, jak i rôdoscë.
• Swiãti Jan Damasceńsczi: "Mòdlëtwa je wzniesieniém dëszë do Bòga abò prosbą sczerowóną do Niegò ò stosowné dobra.
• Chto sã nie mòdli, òtrzimuje mało łask. Mòdlëtwa uspòsabia rozum i wòlã, abë żëc bliskò Bòga.

W Pismie Swiãtim

W Pismie Swiãtim je wpisónëch baro wiele wëjimków, gdze lëdze zwrôcalë sã na mòdlëtwie do Bòga. Nôwôżnieszy dlô chrześcëjón je przikład Jezësa, chtëren sã nie mòdlił blós mòdlrtwama liturgicznyma Sënagòdzi; Ewanielie ùkazują nôm, jak wëpòwiadôł głośno swòją mòdlëtwã òsobistą, òd wzniosłégò błogòsławieństwa Òjca (Por. Mt 11, 25-26) aż do trwodzi w Getsemani (Por. Mk 14, 36).

Ôrtë mòdlëtwë

Mòdlëtwa wespólnô Mòdlëtwa personowô Mòdlëtwa, w chtërné dzãkùjemë Mòdlëtwa, w chtërné przeprôszómë Mòdlëtwa, w chtërné proszimë ò wëbaczenié Mòdlëtwa, w chtërné tcëmë Bòga

Rozważanie Meditacjô, zwónô téż rozważiwaniém czë rozmëslaniém, to ôrt mòdlëtwë pòlegający na czerowaniu do Bòga swòich mësli, zwrôcani sã do Niegò w cëszi, bez użëwóni wëùczonëch fòrmùł. Różańc cëkl mòdlëtw òdmôwianëch w òkresloné kòlejnoscë, nabòżeństwò, òdprawioné nôczãsci w rujanie, òbczas chtërnégò òdmôwiô sã wspólnie różańc. Je to sznur z pôcórkama, do rechòwaniô òdmawiónëch mòdlëtw.

Mòdlëtwë gãbnë Nôbarzi znóné to: Òjcze nasz, Zdrowas Mario, Chwała Òjcu, Pòd Twòjã òbronã, Wierzã w Bòga Òjca]], Loretańskô lëtaniô, Liturgiô gòdzënów, Akt wiarë, Janiół Pańsczi, Kòrunka do Bòżégò Miłoserdza, Mòdlëtwë do swiãtëch np. do swiãté Katarzënë, Różańc.

Cechë dobré mòdlëtwë

Abë mòdlëtwa bëła skùtecznô i miłô Bògù, pòwinna zdaniem wielu swiãtëch spełniać pewné spodleczné cechë:

• Pòwinna bëc czerowonô "w miono Jezësa".
• Pòwinna bëc pełnô skrëchë.
• Pòwinna bëc pełnô pòkòrë.
• Pòwinna bëc pełnô szacënkù do Bòga.
• Pòwinna bëc pełnô ufnoscë.
• Pòwinna bëc nôbòżnô.

Bibliografijô

1. Zarys dziejów religii, red. J. Keller, Warszawa 1986. ISBN 83-207-0849-4.
2. Św. Teresa od Dzieciątka Jezus, Rękopisy autobiograficzne, C 25 r. cyt. za: KKK, 2558
3. Św. Jan Damasceński, De fide orthodoxa, 3, 24: PG 94, 1089 D. cyt. za: KKK, 2559
4. KKK, 2701
5. Józef Sebastian Pelczar, Życie duchowe czyli doskonałość chrześcijańska, tom 1. Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków 2003. s. 82-98
6. Jacques Philippe, Czas dla Boga. Wydawnictwo M, 1993.
7. http://adonai.pl/modlitwy/?id=209
8. https://web.archive.org/web/20130819210041/http://bosi.org.pl/Modlitwa,13,0.html
9. http://adonai.pl/modlitwy/?id=208
10. Jacques Gauthier
11. https://web.archive.org/web/20130511203819/http://dominikanie.pl/polecamy_x/polecamy/news_id,2734,gdzie_sie_modlic.html
12. Jacques Philippe, Czas dla Boga. Wydawnictwo M, 1993. s. 58