Nordowô Macedoniô

Северна Македонија Nordowô Macedoniô Fana Herb Mòtto: – Òficjalny jãzëk macedońsczi Stolëca Skòpje Fòrma państwa repùblika Wiéchrzëzna % wòdë 25 713 km² 1,9% Lëdztwò (2017) 2 103 721 Dëtk macedońsczi denar (MKD) Czasowô cona UTC +1 Nôrodné swiãto 8 séwnika Himn „Denes nad Makedonija” Kòd MK Internet .mk Telefón +389

Nordowô Macedoniô (do 2019: Macedońskô; maced. Република Северна Македонија) – państwò w pôłniowi Eùropie, na Bałkańsczim Półòstrowie. Stolëcą je gard Skòpje. Òd 2020 nôleży do NATO.

Geògrafiô

Pòłożenié

Nordowô Macedoniô na tle szerszégò historiczno-geògraficznégò regionu Macedoniô

Leżi w pôłniowò-pòrénkòwi Eùropie, na nordã òd Grecje.

Wiéchrzëzna

Kôrta Macedonie

• całownô: 25,713 km²
• wiéchrzëzna lądu: 25,433 km²
• wiéchrzëzna wòdów: 280 km²
• môl na swiece wedle wiéchrzëznë: 150.

Lądowé grańce

• òglowô długòsc wszëtczich grańców: 838 km
• państwa, z jaczima mô grańce: Albaniô (181 km), Bùłgariô (162 km), Grecjô (234 km), Kòsowò (160 km), Serbiô (101 km)

Brzegòwô liniô

0 km (państwò strzódlądowé)

Klimat

cepło i sëchò òb lato i jeséń, dosc chłodno i snieżësto òb zëmã.

Ùsztôłcenié terenu

Fizycznô kôrta Macedonie

górzësté z głãbòczima dolënama; trzë wiôldżé jezora, przez kòżdé bieżi państwòwô grańca; rzéka Wardar rozdzelô Macedoniã na dwa dzéle

Wësokòsc terenu

Góra Kòrab (2,764 m. n.r.m)

• strzédnô wësokòsc: 741 m. n.r.m.
• nôniższô wësokòsc: 50 m. n.r.m. (rzéka Wardar)
• nôwëższi czëp: 2,764 m. n.r.m. (góra Kòrab)

Gruńtë wedle ùżiwaniô

• rolné gruńtë: 44,3% (w tim 16,4% òrnëch gruńtów)
• lasë: 39,8% (stój na 2011 r.)

Lëdze i spòlëzna

Pòpùlacjô

• wielëna lëdztwa: 2,103,721 (stój na lëpińc 2017)
• môl na swiece wedle wielënë lëdztwa: 145.

Etniczné karna

Macedończicë

Macedończicë 64.2%, Albańczicë 25.2%, Tërcë 3.9%, Cëgóni 2.7%, Serbòwie 1.8%, jinszi 2.2% (wôrtoscë szacowóné na 2002)

Jãzëczi

• macedońsczi (òficjalny) 66,5%, albańsczi 25,1%, tërecczi 3,5%, romani 1,9%, serbsczi 1,2%
• Miészëznowé jãzëczi są w òficjalnym (kòle macedońsczégò) ùżëcym w gminach, w jaczich co nômni 20% mieszkańców nôleżi do gwësny jãzëkòwi miészëznë.

Religijné karna

Prawòsławny mònastér swiãtégò Naùma

Macedońsko Prawòsławnô Cerkwiô 64,8%, mùzułmanie 33,3%

Ùrbanizacjô

• mieskô pòpùlacjô: 57,3% (w 2017 r.)
• wikszé miesczé westrzódczi: Skòpje (stolëca) – 503,000 mieszkańców (w 2015 r.)

Pòliticzny system

• òficjalnô pòzwa: Repùblika Macedoniô (mac. Република Македонија)
• pòliticzny ùstôw: parlamentarnô repùblika
• stolëca: Skòpje
• czasowô cona: UTC+1
• państwowé swiãto: 8 séwnika – Dzéń Samòstójnotë
• nôrodny himn: „Denes nad Makedonija” (Dzysô nad Macedonią)

Wëkònôwczô władza

• pezydent Ǵorge Iwanow (òd 12 maja 2009)
• premier Zoran Zaew (òd 31 maja 2017)

Ùstawòdôwczô władza

jednojizbòwi parlament – Zéńdzenié Repùbliczi Macedoniô (mac. Собрание на Република Македонија)

Bibliografiô

• Macedoniô w „The World Factbook”